De zomer komt eraan. Tijd om het weer eens over (verstandig) zonnen te hebben. De hoofdregel blijft nog steeds: ga nooit onbeschermd de zon in! Voorkom ouderdomsvlekken, rimpels… en ergere dingen. In dit artikel gaan we wat dieper op de gevolgen van langdurige en onbeschermde blootstelling van je huid aan de zon in. En verder hebben we het over chemische en fysische UV-filters.
De zon: vriend en vijand
De zon heeft positieve maar ook negatieve invloed op onze huid en ons lichaam. Zo weet iedereen inmiddels dat de zon de aanmaak van vitamine D stimuleert. Vooral voor kinderen en ouderen is dit heel belangrijk. Anderzijds is het onbeschermd blootstellen van de huid aan de zon schadelijk. Je huid kan verbranden wat op zich al heel vervelend is. De symptomen van een roodverbrande huid trekken na een paar dagen wel weg maar op den duur kan de huid, door de schadelijke invloed van de zon, blijvend beschadigd raken. De huid veroudert vroegtijdig en kan lelijke bruine vlekken gaan vertonen. Bovendien, en ook dit weet iedereen, neemt vooral in kinderen en jonge mensen de kans op melanoom, de gevaarlijkste huidkanker, toe als de huid vaak en onbeschermd wordt blootgesteld aan de zon.
Daarnaast kan langdurig en onverstandig zonnen op den duur ook andere tumoren veroorzaken, zoals keratosis actinica (een versterkte verhoorning van de opperhuid en tevens een beginstadium van huidkanker) en basaalcarcinoom (de meest voorkomende, en ‘minst gevaarlijke’ vorm van huidkanker met kwaadaardige veranderingen in de onderste – basale – cellen van de opperhuid).
Verder wordt onze huid er in de zon bepaald niet mooier op. We noemden de zogenaamde ouderdomsvlekken al (lentigo senilis). Voeg daar verschijnselen aan toe als elastosis senilis, een degeneratieve aandoening van het bindweefsel van de huid die kenmerkend voor het ouder worden is, en de verdikking/verharding van de huid en… je zou nooit meer in de zon gaan. Althans, in ieder geval niet onbeschermd!
Mensen met psoriasis, atopisch eczeem of acne kunnen echter baat hebben bij wat gezond en gedoseerd zonnen. In geval van aandoeningen als de auto-immuunziekte lupus of rosacea moet de zon vermeden worden.
Al met al is de zon vriend en vijand tegelijk en moeten we er verstandig mee omgaan. Wat dat precies inhoudt hangt af van je leeftijd, je huidtype, de staat van je huid en eventuele chronische ziekten. Je dermatoloog zal je kunnen helpen om het juiste evenwicht te vinden, waarbij je dan ook nog eens rekening moet houden met het jaargetijde, het tijdstip waarop je de zon in gaat en het plekje op de aardbol waar je je bevindt. Al met al is het niet gemakkelijk en in sommige gevallen is het echt beter om bij je dermatoloog te raden te gaan.
De hoofdregel: ga nooit onbeschermd de zon in
Maar er is natuurlijk wel een hoofdregel en die luidt: gebruik altijd een UV-filter, elke dag en elke keer dat je de buitenlucht in gaat. Vergeet niet om ook je haar te beschermen. Daarvoor kun je een hydraterende en voedende lait met UV-filter gebruiken.
Chemische en fysische filters
Ook met deze vuistregel is lang niet alles gezegd. Zo zijn er verschillende soorten UV-filters, namelijk chemische en fysische (minerale) zonfilters. Chemische filters zijn synthetische moleculen die de zonne-energie absorberen en de intensiteit ervan temperen. Fysische zonfilters bestaan uit minerale pigmenten die op het huidoppervlak blijven liggen en de zonnestralen reflecteren. Minerale filters werden vroeger wel als ‘niet prettig’ afgedaan omdat ze een soort witte film over je huid heen legden. Tegenwoordig is dit ongemak veel minder groot (dankzij de nanotechnologie, hierover hieronder meer).
Minerale filters zijn vooral geschikt voor kinderen, mensen met een lichte huid, om littekens te beschermen en om donkere vlekken te voorkomen.
Discussies rond zonfilters en ingrediënten
En dan zijn er nog allemaal discussies rond de verschillende zonfilters en hun ingrediënten. Zo heb je misschien wel eens van titaniumdioxide gehoord. Titaniumdioxide (en ook zinkoxide) zijn minerale filters die in zonnebrandcrèmes (en ook andere cosmetische producten) worden gebruikt. Omdat titaniumdioxide je gezicht wit maakt, is men dit mineraal in nanodeeltjes gaan gebruiken. Op deze manier worden crèmes en lotions transparanter. Over de nanotechnologie is echter veel te doen.
Wetenschappelijk onderzoek zou hebben uitgewezen dat het gebruik van titaniumdioxide nanodeeltjes als zonfilter als veilig voor de gezondheid mogen worden beschouwd zolang de concentratie niet hoger is dan 25% (producenten moeten zich op basis van de Europese wetgeving aan de maximale concentratie houden, maar deze wordt niet op de verpakking vermeld.) Deze uitspraak is gebaseerd op het recente onderzoeken die uitwijzen dat titaniumdioxide moeilijk door de huid heendringt. Inhalering van titaniumdioxide is echter heel schadelijk voor de gezondheid. Daarom wordt het gebruik van dit mineraal in sprays en producten in poedervorm sterk afgeraden.
Titaniumdioxide nanodeeltjes kunnen bovendien een reactie met UV-straling aangaan waardoor vrije radicalen kunnen worden gegenereerd. Dit zou kunnen worden tegengegaan door de nanodeeltjes goed te ‘verpakken’ (coaten).
Tot slot nog dit: titaniumdioxide nanodeeltjes, zelfs als ze gecoat zijn, zijn schadelijk voor het milieu.
Het is niet aan ons om conclusies te trekken, maar in ieder geval is het altijd belangrijk om een bewust(er)e keuze te maken voor een bepaalde zonnebrandcrème te maken. Raadpleeg je dermatoloog als je er niet uitkomt. Een hoed of pet met brede rand kan ook een handige aanvulling op je bescherming tegen de zon zijn.
En dan nu een heerlijke en vooral gezonde zomer(zon) toegewenst.
In samenwerking met TRENDYSTYLE.NET
